ZABUDOWA WSI GOŁKOWICE, fot. M. Klag (MIK, 2003) : 無料・フリー素材/写真
ZABUDOWA WSI GOŁKOWICE, fot. M. Klag (MIK, 2003) / Małopolski Instytut Kultury
ライセンス | クリエイティブ・コモンズ 表示-継承 2.1 |
---|---|
説明 | V Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego , maj/czerwiec 2003Gołkowice to wieś nieopodal Starego Sącza. Gospodarstwa ciągną się po obu stronach drogi, domy zwrócone są do ulicy ścianami szczytowymi i połączone murem, w którym mieszczą się sklepione łukiem bramy wjazdowe i bramki dla pieszych. Niektóre świeżo pobielono, inne malowniczo porastają pnączami. Wieś niepodobna do innych. Niedługo po pierwszym rozbiorze ziem polskich, władze austriackie rozpoczęły akcję kolonizacyjną nowo zagarniętych terenów, w tym Sądecczyzny. Planowa kolonizacja miała na celu propagowanie osiągnięć cywilizacyjnych i gospodarczych monarchii. Najpierw, za panowania Marii Teresy, dotyczyła ona głównie miast, ale z czasem przybrała na sile i w czasie rządów cesarza Józefa II objęła tereny rolnicze. Dekretem z 1781 r. cesarz określił zasady kolonizacji. Polegała ona na osadzaniu kolonistów na terenach rolniczych – dawnych ziemiach klasztornych, królewskich, folwarkach starostw i wójtostwach, oraz na udzielaniu pomocy w zagospodarowaniu roli. Akcja kolonizacyjna przebiegła gwałtownie i szybko; urzędy cesarskie nie radziły sobie z nadmiarem chętnych. Wprowadzono więc ograniczenia, a w 1785 r. wstrzymano kolonizację. Wioski, które powstały w wyniku tejże akcji, miały charakterystyczne rozplanowanie i zabudowę. Zasiedlone głównie przez niemieckojęzycznych kolonistów miały być wzorem i przeciwwagą dla sąsiednich, polskich wiosek. Jednak koloniści zasymilowali się z miejscową ludnością, przyjmując jej język i zwyczaje. Pozostała oryginalna zabudowa. Nowe osady na Sądecczyźnie, takie jak Gołkowice, Barcice, Biegonice-Laufendorf, Dąbrówka Niemiecka czy Stadła, były budowane wzdłuż traktu, po obu jego stronach. Poszczególne zagrody miały niemal identyczny plan i usytuowanie, a budynki wznoszono według podobnego schematu. Domy zwrócone szczytem do ulicy były na ogół parterowe, murowane, a niekiedy murowano- -drewniane (tzw. pruski mur). Nakryte były dwuspadowymi dachami o poszyciu słomianym lub gontowym. Sąsiadujące domy łączył ze sobą mur z bramą wjazdową na podwórze i furtką; przy domu znajdował się również spichlerz, często piętrowy. Wewnątrz dom mieścił od strony ulicy kuchnię z piecem, izbę i komorę, a od strony podwórza – stajnię lub komórkę. Pod domami i spichlerzami znajdowały się sklepione kolebkowo piwnice. W niektórych domach zachowały się jeszcze belkowe stropy, a w okienkach spichlerzy – stare kraty z sierpowymi odchyleniami. ---Historic Rural Architecture of Gołkowice Gołkowice village is not far from Stary Sącz. Farmhouses line both sides of the road, their gables facing the street, all connected by a wall incorporating arched driveways and entrances. Some houses are freshly painted white, others picturesquely overgrown with climbing plants. Here is a village unlike any other. Soon after the partition of Polish lands, the Austrian government began to colonise the newly annexed territory, including the Sącz region. The planned colonisation was aimed at the promotion of cultural and economic achievements of the Empire. At first, during the reign of Maria Theresa, the colonisation concerned only towns, but it was subsequently intensified and in the age of Joseph II it extended to farmland as well. By a decree of 1781, the emperor defined the principles of colonisation. The colonists were to settle on farming lands – estates formerly belonging to monasteries, the king and the local nobility, and they were to assist in the development of those lands. The campaign was brisk and agitated; the imperial administration was not able to handle the number of applicants. Restrictions were introduced, and in 1785, the colonisation was suspended. Villages built as a result of the campaign still exhibit characteristic traits and layout. Settled mostly by German speaking colonists, they were meant to serve as an example and to provide a counterbalance to neighbouring Polish villages. However, the colonists have blended in with the locals, and emulated their language and custom. What remained was the curious, “different”, layout. Gołkowice, not unlike several other new villages in the Sącz area (Barcice, Biegonice-Laufendorf, Dąbrówka Niemiecka and Stadła) were built along a road, on its both sides, with identical situation of the farmsteads built nearly to a uniform blueprint. Their gables were facing the street, and they were usually one-storey high, made of brick, or brick combined with wood in a framework construction (the fachwerk, or German half-timber). They were covered with doublepitched, gable roofs, thatched or shingled. Adjoining houses were connected with a wall and a common driveway and pedestrian entrance, and each house was equipped with a granary, often two-storeys high. Inside, overlooking the street there was a kitchen with a stove, a chamber, and a pantry, and overlooking the yard a stable or a storage room. Both the houses and the granaries had barrel-vaulted cellars. In some houses, the wooden beams of the ceilings are preserved, and here and there in a granary window one can still see an old grating with a crescent opening.(www.dnidziedzictwa.pl) |
撮影日 | 2009-05-06 16:36:27 |
撮影者 | Małopolski Instytut Kultury |
タグ | |
撮影地 | |
カメラ | C4040Z , OLYMPUS OPTICAL CO.,LTD |
露出 | 0.002 sec (1/650) |
開放F値 | f/4.5 |